Thương mại điện tử: Các “đại gia” giẫm đạp lên nhau

Những người chơi thì đang giẫm chân lên nhau, xu hướng “cá lớn nuốt cá bé” đang trở thành chủ đạo, còn cơ hội thì vẫn như “cá nước chim trời” – đó là thực trạng chung của thương mại điện tử hiện nay.

Sau gần 15 năm kể từ khi xuất hiện thương mại điện tử, việc nhìn nhận và đánh giá lại những tác động và hưởng của chúng là điều cần thiết để thấy được những tên tuổi trong lĩnh vực này đã tiến xa tới mức nào. Thực tế thật đáng buồn khi biết rằng những hãng tiên phong đang giẫm chân lên nhau, hoạt động chồng chéo và không đạt được hiệu quả như mong muốn. Chẳng hạn như Amazon đã và đang tiến dần vào lĩnh vực hoạt động vốn mang tính truyền thống của Netflix; và đối với eBay cũng vậy. Chắc chắn những câu chuyện kiểu này còn lâu mới kết thúc, và người ta ngờ rằng một ngày nào đó Amazon có thể sẽ “nuốt” cả Netflix.

Cuối tuần trước, cả Amazon, eBay và Netflix đều công bố doanh thu quý đầu năm 2009. Tất cả đều hồ hởi khi nói rằng doanh thu của họ tốt hơn mong đợi. Trong cả 3 trường hợp này thì Amazon là đáng nói rất. Là một mô hình chủ yếu thiên về bán lẻ, đồng thời phải đối mặt với nhiều thử thách, nhưng doanh thu quý đầu năm 2009 của Amazon vẫn khá suôn sẻ, nhất là trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn như hiện nay.

Amazon

Doanh thu quý đầu năm 2009 của Amazon tăng khá ấn tượng, đạt mức 18% (4,89 tỉ USD). Doanh thu trên mỗi cổ phiếu tăng 17%, đạt 41 cent – tăng gần 10 cent so với mức 34 cent một năm trước đây. Doanh thu của Amazon thậm chí còn cao hơn mức dự đoán 4,75 tỉ USD (31 cent/cổ phiếu) của giới phân tích. Và như vậy kỳ vọng của giới đầu tư vẫn được đáp ứng mặc cho những khó khăn kinh tế đã làm cho không ít các hãng kinh doanh chùn bước.

Amazon vẫn tiếp tục giữ thái độ “mũ ni che tai” khi được hỏi về doanh số bán ra sản phẩm Kindle, mà chỉ nói rằng doanh số cao hơn mức kỳ vọng của hãng này. Tuần trước, Amazon cũng công bố kế hoạch mua lại Lexcycle – hãng đứng sau thương hiệu Stanza, một ứng dụng e-book miễn phí thông dụng dành cho iPhone. Rất có thể, Amazon còn thôn tính cả BlueNile, một hãng kinh doanh đồ trang sức kim cương có trụ sở tại Seattle, Mỹ.

Theo comScore, Amazone có 60 triệu khách ghé thăm trang mua sắm trực tuyến của hãng này, cao hơn 15% so với một năm trước đây. Trong khi đó eBay có 70 triệu khách, giảm hơn 10% so với mức 80,1 triệu khách một năm trước đây. Nhìn vào số liệu này có thể thấy rằng tương lai Amazon sẽ qua mặt eBay để trở thành trang thương mại điện tử lớn nhất thế giới.

eBay

Trong khi đó, hiệu quả kinh doanh của eBay xem chừng kém hơn Amazon. Doanh thu quý đầu năm 2009 của eBay chỉ đạt 2 tỉ USD, cao hơn chút xíu so với mức dự đoán 1,9 tỉ USD của giới Wall Street, nhưng lại giảm 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu trên cổ phiếu của hãng này chỉ đạt 39 cent/cổ phiếu – cũng cao hơn mức dự đoán 34 cent/cổ phiếu của Wall Street, nhưng lại thấp hơn 7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Doanh thu từ bộ phận kinh doanh đấu giá chính của eBay giảm 18% xuống còn 1,2 tỉ USD, chủ yếu do lượng giao dịch tổng thể trên dịch vụ này giảm 20% trong quý đầu năm nay, mà nguyên nhân không ai khác chính là khủng hoảng kinh tế. Mức giảm này vẫn tiếp diễn mặc dù eBay đã thi hành nhiều chính sách ưu tiên và khuyến mại, chẳng hạn như giao hàng miễn phí đối với gần 30% mặt hàng bày bán trên website này.

PayPal, Skype và Netflix

Trái với eBay, tình hình kinh doanh của PayPal lại sáng sủa hơn. Số người dùng đăng ký dịch vụ tăng 22%, đạt 184 triệu người. Hiện đã có một số site thương mại điện tử thứ ba sử dụng PayPal, chẳng hạn như Sears, và chắc chắn thời gian tới PayPal sẽ vẫn bá chủ trong lĩnh vực này.

Cũng giống PayPal, Skype hoạt động khá tốt. Doanh thu quý đầu năm nay tăng 6% đạt 150 triệu USD, và số người dùng tăng lên 37,9 triệu người. Tuy nhiên, eBay đang sắp tách Skype ra khỏi bộ phận kinh doanh của mình. Mặc dù việc làm này có thể sẽ mất thời gian nhưng giới phân tích cho rằng việc chia tách này sẽ tốt cho cả hai. eBay cũng được cho là đang cố gắng “đào thải” công ty con StumbleUpon mà hãng này đã mua trước đây. StumbleUpon được nhìn nhận như một sai lầm giống như Skype. Tuy nhiên, hiện vẫn còn chưa rõ việc “khai tử” StumbleUpon có rõ ràng như vụ Skype hay không.

Trong quý vừa qua số người dùng dịch vụ Netflix tăng gần 10% (10,3 triệu người) so với quý trước. Đây là mức tăng lớn nhất trong lịch sử Netflix. Hãng này tuyên bố sẽ tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực sản xuất đồ điện tử tiêu dùng, và hy vọng sẽ thiết lập các mối quan hệ khăng khít trong lĩnh vực này vào vài năm tới.

Tuy nhiên, Netflixđang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt của các kiốt cho thuê DVD mà Redbox điều hành. Những kiốt này tọa lọa trên các vị trí buôn bán sầm uất, và Redbox chỉ thu phí duy nhất 1USD cho mỗi lần thuê phim. Netflix ý thức được mối đe dọa này và thẳng thắn thừa nhận rằng nếu hãng không có động thái quyết liệt nào thì những hệ thống kiốt thuê phim của Redbox sẽ tràn lan trong vòng 3 năm tới.